हानले ते चिशूमुले व्हाया फोटीला पास...
उमलिंगला पासची रंगीत तालीम...
२४ जुलै २०२४...
हानले मधील माझा मित्र दोरजे याच्या पद्मा होम स्टे मध्ये राहिलो होतो... त्या रात्री आकाशगंगा दर्शन झाले... अगणित तारे पाहिले... पृथ्वी भोवती फिरणारे सेटलाईट पाहिले, उल्कापात पाहिले... शनी भोवती असणारे कंकण आणि त्याच्या भोवती फिरणारे चंद्र पाहिले...
लडाख मधील हानले हे गाव आकाशातील तारे दर्शनासाठी विख्यात आहे. येथे बंगलोर खगोल विज्ञान केंद्राची मोठी वेधशाळा आहे... तसेच BARC च्या सात मोठ्या दुर्बीण येथे आहेत... देशविदेशातून खगोल शास्त्रज्ञ हानले गावात आकाश दर्शनासाठी येतात... परंतु येथे प्राणवायूची कमतरता जाणवते... ज्यांना श्वसनाचे विकार नाहीत त्यांनी जरूर हानलेला भेट द्यावी...
आता खऱ्या अर्थाने अपहिल सायकलिंगला सुरुवात झाली हानले वरून... हानले आहे १५३०० फुटावर... उमलिंगला पास सर करण्याआधी... पहिले चॅलेंज होते फोटीला पास सर करण्याचे... फोटीला पास आहे १८१२४ फुटावर... ह्या फोटीला टॉपचे हानले पासून अंतर आहे २९ किमी... तेथून ४० किमी अंतरावरील चिशुमुले गावात १६२०० फुटावर खाली उतरायचे... आणि तेथून १९०२४ फूटावरील उमलिंगला पास पादाक्रांत करायचे... हानले गाव ते उमलिंगला पासचे अंतर आहे ९४ किमी...
ही माहिती एवढ्याच साठीच की... धेय्य किती कठीण आहे याची कल्पना यावी... एक पास सर करून खाली यायचे आणि दुसरा पास सर करायचा... पण हे चॅलेंज स्विकारले होते... परेशने सुद्धा...
सकाळी चार वाजता उठून प्रातर्विधी आटपल्यावर मेडीटेशन झाले... त्यानंतर दोन्ही सायकलींची तपासणी झाली... चेन व्यवस्थित साफ करून त्यामध्ये सिलिकॉन लुब टाकले. सायकलचे सर्व पार्ट व्यवस्थित काम करत आहेत याची खात्री केली... पुढील मुख्य सफरीसाठी लागणारे आवश्यक तेवढे सामान घेऊन उर्वरित सामान पद्मा गेस्ट हाऊस मध्ये ठेवले...
पद्मा दिदीने आम्हा दोघांसाठी सकाळी सहा वाजता नाष्टा तयार केला होता... भरपूर कॉर्नफ्लेक्स दूध आणि ब्रेड आमलेट खाऊन हानले गावातून सायकल सफरीला सुरुवात झाली फोटीला पासकडे.. सोबत दोघांकडे तीन तीन लिटर पाणी आणि ड्रायफ्रूट लाडू, प्रोटीन बार, तसेच खजूर वड्या होत्या...
पद्मा होम स्टेच्या मालकीण बाई पद्मा दिदीने सायकल सफरीला शुभेच्छा दिल्या... तिच्या मुलांनी आम्हा भोवती त्यांच्या छोट्या सायकली चालवून रिंगण केले...
तेव्हा पंढरीच्या वारीच्या रींगणाची आठवण झाली... .. पद्मा दिदीचा नवरा सोनम दोरजे यानेच मागील लडाख सफरीत जेव्हा संजय आणि मी हनलेला आलो होतो तेव्हा खगोल वेधशाळा आणि हबल दुर्बीण दाखविली होती...
सकाळी साडेसात वाजता सुरुवात झाली सायकल सफरीला... हानले नाल्या पर्यंतचा दोन किमी रस्ता ऑफ रोडींग होता... सकाळीच सुरुवात झाली होती खडतरतेने... आणि हीच पुढील कष्टदायक सायकल सफरीची नांदी होती...
फोटीला पासच्या मुख्य रस्त्यावर आलो... हा रस्ता चकचकीत डांबरी रस्ता होता... येथून चढाला सुरुवात झाली... फोटिला टॉप होते २७ किमी अंतरावर आणि एलिव्हेशन होते २८२४ फूट...तेथ पर्यंत वर वर चढत जायचे... म्हणजेच पाव एव्हरेस्टींग पेक्षा जास्त... आणि येथील विरळ वातावरणामुळे ते आणखी कठीण होते...
प्रत्येक दोनशे फुटावर विश्रांतीसाठी आणि गाड्या पास होण्यासाठी बायपास कॅरिडॉर बनविला होता... तेथे आम्हा दोघांना थांबून दम घेण्यासाठी सोईचे झाले होते... प्राणवायूची कमतरता... त्यामुळे कोठेही मोठी झाडे नाहीत... अतिशय धीम्या गतीने पण दमदार पद्धतीने सायकलिंग सुरू होती...
वर चढत जाणाऱ्या वळणावळणाच्या रस्त्यामुळे दोन तासात फक्त आठ किमी अंतर कापले होते... पाणी संपत आले होते... आणि आणखी वर चढल्यावर कोठेही पाणी मिळण्याची शक्यता नव्हती... पुढच्या वळणावर तंबू दिसत होता... परेशला सांगितले... तेथे पाणी मिळेल... आपल्या बाटल्या टॉपअप करून घेऊया...
सायकल रस्त्याच्या कडेला आडव्या करून ठेवल्या... तंबुकडे जाण्यासाठी एक चर पार केला... तेवढ्यात पलिकडच्या कुंपणात बांधलेला कुत्रा भुंकू लागला... परंतु कोणीही माणसं दिसत नव्हती... मोठ्याने जुले-जूले म्हणून ओरडलो (जुले-जूले म्हणजे लडाखी नमस्कार)... तरीही कोणाचा प्रतिसाद मिळेना... लक्षात आले हा तंबू बकरवाल लोकांचा आहे... आपल्या भेडबकऱ्या घेऊन ते कुरणाच्या दिशेला गेले होते... परंतु त्यांना माहीत होते... या मार्गाने वर चढणाऱ्या गाडीवाल्यांना पाण्याची गरज लागणार आहे... तेव्हा त्या तंबू बाहेर दहा लिटरचा पाण्याचा ड्रम भरून ठेवला होता... अपरोक्ष मदतीचे हे जिवंत उदाहरण होते... बाटल्या टॉपअप केल्या... त्या बकरवाल माणुसकीला मनापासून शुभेच्छा दिल्या आणि पुन्हा फोटीला टॉप कडे चढाई सुरु झाली...
वर चढत जाणारा वळणावळणाचा रस्ता सुरू झाला... पंधरा किमी अंतर पार केले होते... दमछाक व्हायला सुरुवात झाली होती... दोघे एकमेकांना फॉलो करत होतो... कडक ऊन आणि वाहणारे थंड वारे... अशी विपरीत परिस्थिती... तोंडाने श्वास घेण्याशिवाय गत्यंतर नव्हते... वळणे संपत नव्हती आणि टॉप सुद्धा दिसत नव्हता... कोणत्याही गाडीचा मागमूस नाही... खरचं आम्ही योग्य दिशेने जातो आहोत काय... याचा संभ्रम निर्माण व्हावा...
वर चढत जाणारी जवळ जवळ सोळा वळणे पार केली ... पण वळणे संपण्याचे नाव नव्हते... गियर्स एक एक वर ठेऊन सुद्धा सायकल झिक झ्याक करावी लागत होती... एका ठिकाणी पाणी प्यायला थांबलो असताना... एक सेल्फ सपोर्ट, सोलो ब्रिटिश सायकलिस्ट आम्हाला ओव्हर टेक करून पुढे गेला... त्याला लाडू ऑफर केला... परंतु टॉपला पोहोचायची त्याला घाई होती...
टॉप यायला शेवटचे एक किमी राहिले होते... दोघांचा स्टामिना संपत आला होता... वाटेत कुठेही ढाबा किंवा चहा टपरी नाही... सुकामेवा लाडू खजूर वडी खाऊन एनर्जी वाढविण्याचे प्रयत्न सुरू होते...
वातावरण ढगाळ होत चाललेले... दुपारचे दिड वाजले होते... जसे जसे टॉप कडे चढत होतो... तसे तसे वाऱ्याचे जोरदार वाहणे सुरू झाले... हेड विंड उलट सुलट दिशेने वाहू लागली... निसर्ग जणूकाही आमची परीक्षाच पाहत होता...
तेव्हढ्यात एक पीक अप व्हॅन मागून येताना दिसली... परेशने तिला हात दाखवला... व्हॅन थांबली... आम्ही गाडीचा आसरा घेतला... जणूकाही परमेश्वरानेच तिला पाठवले असावे... पण खरी परीक्षा पुढे होती...
त्या गाडीत लोखंडी सळ्या... जाड टोकदार तारेने बांधून... त्याच्या मोठ्या फ्रेम करून गाडीत खाली टाकल्या होत्या... त्यावर दोघांच्या सायकल चढविल्या... गाडीवान आम्हाला फोटीला टॉप पर्यंत सोडायला तयार झाला...
गाडी वळणे घेत घाट चढू लागली तेव्हढ्यात एका वळणावर मागे भेटलेला ब्रिटिश सायकलिस्ट धापा टाकत थांबला होता... त्याला पाण्याची गरज होती... पाणी दिले... सायकल ढकलत तो चढ चढत होता...
पुढे... काल भेटलेली बंगलोरची सोलो सायकलिस्ट सोनल अग्रवाल भेटली... पाणी संपल्यामुळे तीच्या कमरेत क्रॅंप आला होता... हातात सायकल धरून अतिशय रडवेल्या चेहऱ्याने रस्त्यात बसली होती...
सायकलसह तीला गाडीत घेतले... भरपूर पाणी प्यायल्यावर ती स्थिरस्थावर झाली... अजून तीन लूप गाडी वर चढणार होती... दोन लूप झाले आणि फुसफुस असा आवाज कोणत्या तरी सायकल मधून आला... परेश म्हणाला कोणाची तरी सायकल पंचर झाली आहे... माझ्या सायकलचे पुढचे चाक पंचर झाले होते...
गाडी फोटीला टॉप वर आली... तिघेही सायकल सकट खाली उतरलो... गाडीवाल्याला बिदागी दिली... तो नको म्हणत होता... पण देवासारखा तो आमच्या मदतीला धाऊन आला होता...
टॉप वर प्रचंड वारे सुरू झाले होते... तातडीने सायकलचे पुढचे चाक काढून पाहिले... तिचा टायर बाजूने पूर्ण फाटला होता... आणि ट्यूबला चार ठिकाणी होल पडले होते... दुसरी ट्युब सोबत होती पण नवीन टायर कुठून आणणार... गाडीत असलेल्या लोखंडी सळ्यांना बांधलेल्या टोकदार तारांनी आपले काम चोखपणे केले होते...
तेव्हढ्यात परेशने आपल्या पोतडीतून रबर पॅच काढला... सोनलने रबर सोल्युशन काढले... टायरला आतून मोठा आणि बाहेरून छोटा पॅच लावला... नवीन ट्यूब टाकली... थंडी वाढली होती... पंपने ट्यूब मध्ये हवा भरताना... धाप लागली... मग परेशने हवा भरली... सर्ली पुन्हा सज्ज झाली राईड साठी... हे सर्व कामकाज संपेपर्यंत सव्वा तीन वाजले होते...
१८१२४ उंचीवराच्या फोटीला टॉपला फोटो सेशन झाले...
विशेष म्हणजे या टॉपवर शंकराचे मंदिर होते... देवदर्शन करून उताराची राईड सुरू झाली फोटीले गावाकडे... मध्ये मध्ये ऑफ रोडींग रस्ता होता.. सर्लीची काळजी घेणे अतिशय आवश्यक होते... ऑफ रोडींग उतारावर धिम्या गतीने सर्ली उतरत होती... नागमोडी वळणे घेत... २९ किमी खाली उतरलो... फोटीले हे गाव अतिशय लहान असून तेथे होम स्टे ची व्यवस्था नव्हती... सायंकाळचे पाच वाजले होते... ऊन कमी झाल्यामुळे थंडी वाढायला लागली होती...
आता येथून बारा किमी अंतरावरील चिशुमुले गावात टेन्ट स्टे व्यवस्था होती... नदीच्या उगमच्या दिशेने जाणारा रस्ता असल्यामुळे पुन्हा चढ सुरू झाला होता... तिघांची ही खूपच दमछाक झाली होती...
चार किमी चढ चढून एका लोखंडी पुलावर आलो... तेव्हढ्यात खालच्या नाल्यातून एक कँपर नाला ओलांडताना दिसला... जोरात ओरडून कँपरला हात केला... तो मुख्य रस्त्यावर येई पर्यंत त्याच्या जवळ पोहोचलो... आणि ड्रायव्हरला चिशुमुले गावापर्यंत सोडण्याची विनंती केली... किसन ड्रायव्हरने विनंती मान्य केली... पुन्हा तीनही सायकल लोड करून चीशुमुले गाव गाठले... हे गाव नसून मिलिटरी कॅम्प होता... आणि नदीच्या किनारी टेन्ट स्टे ची व्यवस्था होती...
आमच्या सोबत असलेली सोनल मोटार सायकलने येथे येऊन गेली होती... तिच्या ओळखीमुळे आमची अतिशय स्वस्तात राहण्याची व्यवस्था झाली... येथे नेट किंवा वायफाय व्यवस्था नव्हती... एक विशेष गोष्ट घडली माझ्या मोबाईलचा टाईम बदलला होता... सायंकाळचे आठ वाजले असताना माझा मोबाईल रात्रीचे दहा वाजून वीस मिनिटे वेळ दाखवत होता... चीनचा टाईम झोन मोबाईल दाखवत होता... म्हणजेच चीनचे नेटवर्क येथे चालत होते...
क्षणाक्षणाला बदलणाऱ्या वातावरणामुळे... तसेच आलेल्या सर्व अडचणींना सामोरे जाऊन त्या सोडवत... उमलींगला पासचा पहिला टप्पा पार केला होता...
मनाचा आणि शरीराचा कस लावणारी आजची राईड होती... आता १६३०० फुटावर पोहोचलो होतो... उद्या यापेक्षा खडतर टप्पा होता...
रात्री राजमा राईस खाऊन झोपेच्या अधीन झालो... आज ६९ किमी राईड झाली होती...
फोटीला टॉप वर फाटलेला फुटलेला टायर पाहिला तेव्हा क्षणभर असे वाटले की ही सायकल वारी आता सोडावी लागते की काय... ही सुद्धा परीक्षा होती... परेश आणि सोनलच्या साथीनं त्यात उत्तीर्ण झालो होतो...
देवाजीच्या मनात आणखी काय काय आहे याचा थांग उद्या लागणार होता...
क्लायमॅक्स पुढच्या पोष्ट मध्ये...
जय श्री राम...
No comments:
Post a Comment