गवत फुला रे गवत फुला... राईड

गवत फुला रे गवत फुला... सायकल राईड

२२ ऑगस्ट, २०२०

सकाळी चहा बिस्कीट आणि कोकणफेम कुरमुरा लाडू खाल्ला आणि पडलो बाहेर सायकल सफरीवर. 

गावागावातून राईड करायची होती.  म्हणून हायवेला जाणारा रस्ता टाळून डावीकडे वळलो. सुरुवात चढाने झाली. छोटी घाटी चढत होतो. रस्त्याच्या दोन्ही बाजूला सोनतल, तिरडा, शिरवट ही गवतफुले पसरली होती. कोकणात आज येणाऱ्या बाप्पाच्या डोक्यावर मखरला हीच सोनतल गवतफुले लावली जातात. 

घाटी संपली आणि वाल्ये गावची हद्द संपून बंदीवडे गाव सुरू झाले. वाटेत भारद्वाज पक्षी बसला होता. मला पाहताच पंख फडफडत उडून गेला.  त्याने उडताना हवेत सूर मारल्या सारखी पोज घेतली. त्या बरोबर त्याच्या करड्या पंखांची पांढरी टोके एकत्र आली,  ती अतिशय विलोभनीय दिसत होती.  जणूकाही विमानातून बाहेर पडणाऱ्या धुरासारखी भासली.  खंड्या (किंग फिशर) चे दर्शन झाले.  त्याची अणकुचीदार चोच शरीराच्या मानाने खूप मोठी होती. सुतार पक्षी झाडाच्या एका फांदीवरून दुसऱ्या फांदीवर कलाबाजी करत होता.

बंदीवडे गाव ओलांडल्यावर पुन्हा घाटी सुरू झाली. एक मुलगा हातात काहीतरी घेऊन चालला होता. त्याच्या टीशर्टच्या मागे ऋषी नाव लिहिले होते. त्याच्या जवळ पोहोचल्यावर मला आनंद झाला. त्याला म्हणालो, 'काय ऋषी, सोलतोयस नारळाची किशी, चाललास कुठे खुशी खुशी..." ऋषी म्हणाला, "गणपती आनूक चाललंय". 

बुलबुल पक्षांची जोडी दिसली. किलबिलाट करत, एकमेकांशी मस्ती करत होते. चढाच्या एका वळणार मोठा सरडा, रस्त्याच्या एका बाजूकडून दुसऱ्या बाजूला तुरुतुरु पळताना दिसला.  झाडाच्या खोडावर चढला. सायकल थांबवून हसत त्याच्याकडे पाहिले. तो माझ्याकडे एकटक पहात होता. मला स्माईल देत टाटा करत होता. निसर्गातील निरागस प्राणी जगत सुद्धा निसर्गाचे वेगळे रुप दाखवत होते. 

  हा घाट बऱ्यापैकी उंच होता. घाट संपवून वरच्या टोकावर आलो.  समोरील विस्तीर्ण सह्याद्री डोंगर हिरव्याटच्च झाडांनी व्यापून गेला होता. रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग जिल्ह्याची सीमारेषा असलेल्या जगबुडी नदीचे विशाल पात्र तसेच खारेपाटण गाव आणि त्याच्या जवळ असलेला पूल ह्या सड्यावरून विहंगम दिसत होता. डोंगराचा उतार आंबा, काजूंच्या झाडांनी बहरून गेला होता.

  

 काळ्या राखाडी ढगांनी आकाश भरलेले होते. माळढोक पक्षांचा थवा आकाशात विहार करीत होता. त्यांना पाहून आपल्याला उडता आलं असत तर काय बहार आली असती, हा विचार आला. हे सर्व पाहिल्यावर घाट चढताना लागलेला दम क्षणात नाहीसा झाला.

  

 आता डोंगरावरील सडा लागला. रस्त्याच्या दोन्ही बाजूला हिरव्या गवतावर लाल, पिवळ्या, निळ्या गवतफुलांचा बहर आला होता. हिमालयातील व्हॅली ऑफ फ्लॉवर काय किंवा सातारचे कास पठार काय, माझा कोकण कणभरही कमी नाही फुलांच्या  विविधतेमध्ये.

 

आता प्रिंदावन गावात प्रवेश केला. घरातून गणपतीच्या आरतीचा गजर ऐकू येत होता. रस्त्यावरील टपरीवजा दुकाने बंद होती. त्यानंतर पुन्हा चढाचा रस्ता सुरू झाला. आजुबाजुला कलमी आंब्याच्या वाड्या दिसत होत्या. प्रत्येक कलमाच्या खाली पिवळ्या फुलांनी फेर धरला होता. 

जुवाटी गावात प्रवेश केला. रस्त्याच्या बाजूला भाताची पाती तरारून आली होती. मध्ये मध्ये पावसाचा शिडकावा होत होता. जुवाटी तिठ्या वरून जैतापुर अणुऊर्जा प्रकल्पाकडे रस्ता जात होता. येथून जैतापूर २५ किमी आहे. 

अडीच तास राईड झाल्यामुळे जैतापूरला न जाता हायवेला यायचे नक्की केले. वाटेत रयत शिक्षण संस्थेचे आबासाहेब मराठे डिगरी कॉलेज लागले. संपूर्ण परिसरात शुकशुकाट होता. तेथुन हातीवले हायवेला आलो.  

हातीवले वरून राजापूर दहा किमी अंतरावर होते. राजापूरच्या घाटीत छानसा धबधबा आहे. त्यामूळे राजापूर खाडीपर्यंत जायचे नक्की केले. 

 टोल नाक्यापर्यंत चढ चढून उतार सुरू झाला. सिमेंट काँक्रीटच्या रस्त्यावरील उतारावर सायकल रॉकेट सारखी पळत होती. राजापूरच्या खाडी पुलावर आलो. राजापूर पर्यंत समुद्राच्या भरतीचे पाणी येते. सह्याद्रीतून वाहणारी अर्जुना नदी पावसाळ्यात खाडीच्या पाण्याला समुद्रापर्यंत ढकलत नेते. पंधरा दिवसांपूर्वी हा अर्जुना नदीवरील पूल,  पाण्याचा प्रवाह वाढल्यामुळे जवळपास सहा तास बंद ठेवण्यात आला होता. तयार होणाऱ्या एक्सप्रेस वे वर आता खूप उंचावर नवीन पूल तयार होतो आहे. 

परतीच्या प्रवासात राजापूर घाट चढत धबधब्यावर आलो. हायड्रेशन ब्रेक घेतला. धबधब्याकडे फोटो काढूले. हायवे वरून राईड करत हातीवले, कोंडीये गाव पार करून वाल्ये गावाकडे वळसा घेतला.

आजची ८० किमी सफर गावागावातून होती. गवतफुलांच्या प्रदेशातून होती. शिवरायांच्या पदस्पर्शाने पावन झालेल्या भूमीतून होती.

एक मावळा घोड्याऐवजी सायकल वरून या पावन भूमीला वंदन करीत होता. वाऱ्यावर डोलणाऱ्या गवत फुलांचा आस्वाद घेत होता.

क्षणभंगुर हे आयुष्य तुमचे...

क्षणभंगुर ही नाती...

क्षणा क्षणाला आनंद देता...

अनंत जगण्यासाठी...

सतीश जाधव

आझाद पंछी...